อากาศหนาวต่อเนื่องเป็ดออกไข่ดี สัตวบาลแนะเฝ้าระวังเป็ดป่วยจากเชื้อไวรัสที่มากับนกย้ายถิ่นในช่วงฤดูหนาว หากพบให้รีบแยกออกทันทีก่อนกระจายเชื้อยกฝูง และต้องใช้แผงไข่ที่มีมาตรฐานผ่านขั้นตอนการฆ่าเชื้อ พร้อมทั้งงดรับเป็ดสาวเข้าฟาร์ม อาจมีเชื้อติดมาได้ ขณะที่ราคาไข่เป็ดยังทรงตัวเฉลี่ยอยู่ที่ฟองละ 5.55 บาท
เมื่อเวลา 07.00 น. วันที่ 9 ม.ค.2568 ที่ แช่มโชติฟาร์ม ตั้งอยู่ในพื้นที่บ้านหนองไหล หมู่7 ต.โคกสี อ.เมือง จ.ขอนแก่น เป็นฟาร์มเลี้ยงเป็ดไข่ สายพันธุ์กากีแคมเบลล์กว่า 8,000 ตัว นายดุลยรัตน์ ทองจันทร์ อายุ 42 ปี สัตวบาลดูแลฟาร์มแช่มโชติ และคนงานต่างพากันเร่งเก็บไข่เป็ดไปคัดแยกขนาดด้วยเครื่องเพื่อวางจำหน่ายและจัดส่งตามออเดอร์ของลูกค้า โดยล่าสุดราคาไข่เป็ดเฉลี่ยอยู่ที่ฟองละ 5.55 บาท และในช่วงอากาศเย็นต่อเนื่องนี้พบว่าเป็ดที่ฟาร์มกินได้เยอะทำให้ออกไข่ฟองใหญ่ขึ้น และมากขึ้นกว่าเดิมจากประมาณ 5,000-6,000 ฟองต่อวัน เพิ่มขึ้นกว่า 7,000 ฟองต่อวัน จากการเดินเก็บไข่พร้อมทั้งตรวจดูสุขภาพของเป็ดในฟาร์ม พบมีเป็ดตายคาดว่าจะป่วยแล้วถูกเพื่อนในฝูงทับตาย ซึ่งทางสัตวบาลก็จะต้องนำเป็ดตัวที่ตายไปชำแหละตรวจดูว่ามีเชื้อไวรัสที่มักจะมาในช่วงฤดูหนาวจากนกที่ย้ายถิ่นในช่วงนี้ด้วยหรือไม่ เพื่อทำการเฝ้าระวัง ป้องกันและกักกันโรคตามหลักทันที แต่เบื้องต้นนั้นคาดว่าจะเกิดจากสภาพอากาศและน้ำทำให้เป็ดป่วย
นายดุลยรัตน์ ทองจันทร์ อายุ 42 ปี สัตวบาลดูแลฟาร์มแช่มโชติ เปิดเผยว่า ในช่วงนี้โรคที่จะเข้ามาหลักๆคือโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ และโรคของระบบทางเดินสืบพันธุ์ ซึ่งโรคต่างๆที่จะเกิดขึ้นได้นั้นส่วนมากจะเกิดจากสัตว์ภาหะโดยหลักๆคือนก ที่อพยพมาจากพื้นที่หนาว มาอยู่พื้นที่อุ่น แล้วมาแพร่เชื้อไวรัสให้เป็ดไก่ที่อยู่ในฟาร์ม โดยโรคต่างๆเหล่านี้หากเข้ามาในฟาร์มแล้วก็จะทำให้เป็ดเป็นหวัด มีอาการป่วยท้องเสีย หรือร้ายแรงหากเจอไวรัสที่ทำให้กระทบต่อเป็ดโดยตรงจะทำให้เป็ดออกไข่ลดลง จากเคยออกไข่สูงสุดถึง 80-90เปอร์เซ็นต์ ก็ลดลงมาถึง 50-60 เปอร์เซ็นต์ จนส่งผลให้เกษตรกรขาดทุนเป็นระยะเวลานาน เนื่องจากไวรัสเหล่านี้หากเข้ามาแล้วก็จะอยู่เป็นระยะเวลาที่นาน
“ถ้าเป็นโรคที่ระบาดในปัจจุบันจะคงอยู่กับเป็ดตลอดไปจนทำให้กระทบต่อรายได้และผลกำไรถึงขั้นขาดทุน ซึ่งเป็ดอายุไขจะอยู่ที่ 1 ปี ถึง ปีครึ่ง หากโรคต่างๆเหล่านี้เช้ามาสู่เป็ดในช่วงอายุ 8-9 เดือนจะส่งผลกับเป็ดกินเวลาไปถึงช่วงอายุที่ต้องปลดเป็ดออกจากฟาร์ม โดยที่ฟาร์มของเรานั้นยังไม่พบโรคต่างๆเหล่านี้เข้ามา แต่ในพื้นที่รอบข้างนั้นอาจจะพบบ้างเนื่องจากมีปัจจัยหลายๆอย่าง โดยเฉพาะการนำเป็ดสาวจากที่อื่นเข้ามาเพิ่มในฟาร์ม ก็อาจจะมีโรคต่างๆเข้ามาด้วย ในพื้นที่เราเองจึงต้องมีการชะลอการนำเป็ดสาวเข้ามาจนถึงช่วงเดือน ก.พ.-มี.ค.ให้อากาศเริ่มอุ่นจึงจะนำเป็ดเข้ามา แต่ก็มีบางส่วนที่จำเป็นนำเข้าก็ต้องระมัดระวังให้ดี”
ในส่วนการป้องกันนั้น หลักๆจะต้องคำถึงถึงตั้งแต่จุดเริ่มต้นคือการนำเป็ดเข้ามาเลี้ยง ต้องมาจากแหล่งที่ไว้ใจได้ ก่อนที่จะเข้ามาต้นทางมีการทำวัคซีนให้ครบหรือไม่ และพอมาถึงเรามีการมาบูสต์วัคซีนเพิ่มเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับเป็ดที่เรานำมาเลี้ยง ก่อนจะจัดการเพิ่มในส่วนของโรงเรือนที่มีการนำตาข่ายมาป้องกันสัตว์ภาหะที่จะเข้ามาแพ่เชื้อโรคทำให้เป็ดป่วย และการจัดการโรงไข่รวมทั้งอาหารที่จะต้องดูแลควบคู่กันไป ส่วนในเรื่องของการควบคุมโรค หลักๆต้องคำนึงถึงหลายส่วน ทั้งการนำไข่ไปส่งที่อื่น เพราะนอกจากโรคจะมากับสัตว์ภาหะแล้วยังมากับแผงไข่ด้วย เพราะแผงไข่จะไปยังหลายพื้นที่ การนำแผงไข่กลับเข้ามาใช้ต้องมีการฆ่าเชื้อก่อนและการคัดไข่ก็จะนำไปคัดนอกพื้นที่ก็จะสามารถป้องกันโรคได้ด้วยเช่นกัน
