เกษตรกรมีทางเลือก จังหวัดสุรินทร์บูรณาการหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ส่งเสริมปลูกผักกาดหัว วัตถุหลักที่นำมาแปรรูปเป็นผักกาดหวาน หนึ่งในสินค้าโอทอประดับ 5 ดาว หลังผลผลิตมีจำนวนน้อย ปัจจุบันไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาดและโรงงานในพื้นที่ ด้านผู้ประกอบการพร้อมสนับสนุนและรับซื้อคืนในราคาที่สูง
ที่ฟาร์มเซาะ พื้นที่ต้นแบบการปลูกผักกาดหัว บ้านโชค ตำบลตาเบา อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดสุรินทร์ ได้จัดกิจกรรมถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตผักกาดหวาน ตามมาตรฐานปลอดภัย หรือ GAP / อินทรีย์ ภายใต้โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดทำแผนฟื้นฟูการผลิตผักกาดหัวและการจัดการธุรกิจผลิตภัณฑ์คุณภาพจังหวัดสุรินทร์ โดยมีนายชำนาญ ชื่นตา ผู้ว่าราชการจังหวัดสุรินทร์ เปิดกิจกรรมดังกล่าว มีเกษตรกรที่สนใจและได้รับการคัดเลือกเข้าร่วมกว่า 100 คน จาก 6 อำเภอในจังหวัดสุรินทร์
สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดสุรินทร์ ได้รับงบประมาณจากผู้ว่าราชการจังหวัด ให้ทำการสำรวจพื้นที่ประเมินศักยภาพและความต้องการปลูกผักกาดหัวของเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดสุรินทร์ พบว่า เกษตรกรสนใจและต้องการปลูกผักกาดหัวเนื่องจากเป็นพืชอายุสั้น ได้ผลตอบแทนเร็ว แปรรูปเพิ่มมูลค่าได้หลากหลาย และมีโรงงานรับซื้อในพื้นที่ โดยต้องการให้มีการสนับสนุนพันธุ์ปลูก องค์ความรู้ ระบบน้ำ เพื่อเป็นพี่ชทางเลือกหลังฤดูทำนา หากปลูกในฤดูหนาวโรคแมลงรบกวนน้อย และต้องการให้โรงงานรับซื้อหัวสด ทั้งนี้ การส่งเสริมปลูกผักกาดหัวในจังหวัดสุรินทร์ จะเป็นพืชทางเลือกหลังฤดูทำนาและเป็นพืชหลักได้ โดยสามารถจำหน่ายเป็นผลผลิตหัวสดและแปรรูปโดยการดองเค็ม หากเกษตรกรทำตามมาตรฐานที่โรงงานต้องการ จะมีการรับซื้อ ผลผลิตที่ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของโรงงานที่จะมีการสั่งซื้อเพื่อการส่งออก
ผักกาดหัวเป็นพืชอัตลักษณ์ของจังหวัดสุรินทร์ จากคำขวัญจังหวัด “สุรินทร์ถิ่นช้างใหญ่ ผ้าไหมงาม ประคำสวย ร่ำรวยปราสาท ผักกาดหวาน ข้าวสารหอม งามพร้อมวัฒนธรรม” ผักกาดหัว เมื่อนำมาแปรรูปเป็นผักกาดหวานผลผลิตมีจำนวนน้อย ปัจจุบันไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาดและโรงงานรับซื้อในพื้นที่ โดยแต่ละปี จังหวัดสุรินทร์มีเกษตรผู้ปลูกผักกาดหัว ส่งเข้าโรงงานแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์โอท็อประดับ 5 ดาว เช่น ผักกาดหวานตรา 3 ผึ้ง ของดีที่ขึ้นชื่อของจังหวัดสุรินทร์ แต่ในช่วงหลังมากผลผลิตน้อยลง ประกอบกับความต้องการของตลาดมีปริมาณเพิ่มขึ้น ทำให้ไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาดและโรงงานรับซื้อในพื้นที่ ซึ่งจังหวัดสุรินทร์ โดยนายชำนาญ ชื่นตา ผู้ว่าราชการจังหวัดสุรินทร์ ได้ดำเนินการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้เร่งบูรราการขับเคลื่อนส่งเสริมเกษตรกรได้สนใจหันมาปลูกผักกาดหัวให้มาขึ้น ซึ่งจะเป็นพืชทางเลือกหนึ่งของเกษตรกร หลังฤดูการทำนาและเป็นพืชหลักได้ เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น
ดังนั้น เพื่อเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการปลูกผักกาดหัวและเป็นการส่งเสริมให้เกษตรกร มีรายได้ตามนโยบาย ตลาดนำ นวัตกรรมเสริม เพิ่มรายได้ โดยการพัฒนาและส่งเสริมให้มีการปลูก ผักกาดหัวทั้งผลสดและแปรรูปเป็นผักกาดหวานตามคำขวัญของจังหวัดสุรินทร์ สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดสุรินทร์ จึงจัดทำ โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดทำแผนฟื้นฟูการผลิต ผักกาดหัวและการจัดการธุรกิจผลิตภัณฑ์คุณภาพจังหวัดสุรินทร์ เพื่อให้ความรู้การจัดทำแผนการปลูกผักกาดหัวที่มีมาตรฐาน GAP/อินทรีย์ ส่งเสริมการแปรรูปผักกาดหัวให้ได้มาตรฐานตรงตามความต้องการของตลาดเพิ่มช่องทางการตลาดและเพิ่มรายได้ให้แก่เกษตรกรรวมทั้งสร้างเครือข่ายการผลิตสินค้าเกษตรปลอดภัยสู่ร้านอาหารและแหล่งจำหน่ายสินค้าเกษตรโดยบูรณาการขับเคลื่อนการดำเนินงานโครงการร่วมกับคณะทำงานขับเคลื่อนโครงการฟื้นฟูการผลิต ผักกาดหัวและการจัดการธุรกิจผลิตภัณฑ์คุณภาพจังหวัดสุรินทร์
นายชำนาญ ชื่นตา ผู้ว่าราชการจังหวัดสุรินทร์ กล่าวว่า การส่งเสริมการปลูกผักกาดหัว เพื่อนำมาแปรรูปเป็นผักกาดหวาน ซึ่งผักกาดหวานเป็นหนึ่งในคำขวัญของจังหวัดสุรินทร์ เดิมก็มีการปลูกมาพอสมควร แต่ในช่วงหลังมาก็ลดน้อยลง ประกอบกับในช่วงนี้ทางโรงงานต้องการวัตถุดับเพิ่มมากขึ้น เพื่อรองรับออดอร์ที่สั่งเข้ามาจากในประเทศและต่างประเทศ จึงได้มีการส่งเสริมให้มีการทำผักกาดหวานทั้งหลังจากการทำนาหรือตลอดปี เนื่องจากให้เกษตรและสหกรณ์ไปศึกษาดูแล้ว ผลตอบแทนสูงกว่าการทำนาแน่นนอน จังหวัดสุรินทร์เกษตรกรที่ทำอยู่แล้วไร่หนึ่งตกประมาณ 3 ตัน กิโลหนึ่งตกอยู่ที่ 3-6 บาท แล้วแต่ช่วงเวลาหรือมากกว่านั้น หากเฉลี่ยต่อไร่ราคาอยู่ที่ 5-6 บาท เกษตรกรจะมีรายได้ต่อไร่ประมาณ 15,000-20,000 บาท ผักกาดหัวเป็นพืชระยะสั้น ใช้เวลาแค่ 45 วัน ก็สามารถเก็บผลผลิตจำหน่ายได้แล้ว และสามารถปลูกได้ตลอดปีและปลูกได้หลายรอบ หากเกษตรกรติดการทำนาอยู่ ก็ลองมาปลูกหลังฤดูการทำนา เพราะผักกาดหัวจะชอบอากาศหนาว ผลผลิตจะสูงกว่า 3 ตันอีกด้วย ดังนั้นก็เลยส่งเสริมในเรื่องของการทำผักกาดหวาน เพื่อให้เกษตรกรได้หันมาปลูกหลังฤดูการทำนาหรือทำเป็นอาชีพหลักแทนการทำนาก็ได้
ในขณะที่นายธนกฤต เจียรวัฒนากร ผู้ประกอบการโรงงานแปรรูปหัวผักกาด ตรา 3 ผึ้ง ซึ่งเป็นเจ้าต้นตำหรับของผักกาดแปรรูปจนเป็นหนึ่งในคำขวัญของจังหวัด บอกว่า โรงงานจะรับซื้อหัวผักกาดจากเกษตรกร ในนามของ 3 ผึ้ง พร้อมในการทำการตลาดทั้งในประเทศและต่างประเทศ ซึ่งมีความต้องการเพิ่มมากขึ้น ก็ได้ร่วมมือกับทางจังหวัดสุรินทร์ ในการส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกผักกาดหัว หรือ หัวไชเท้า โดยจะมีการประกันราคาให้และซื้อคืนทั้งหมด ในช่วงนี้ปริมาณผักกาดหัวที่เข้าโรงงานก็มีแต่ปริมาณยังคงไม่เพียงพอต่อความต้องการของท้องตลาด
